Systeembreuk in het corporatiedomein

Wat betekent dit voor gemeenten?

Door: Rien Lammertink, LINCmanagement

Het is gebruikelijk de vertaling van de gemeentelijke risico’s van uitvalverschijnselen van woningcorporaties te zoeken in de harde, financiële, sfeer. Toch zijn de gemeentelijke risico’s van maatschappelijke aard misschien wel net zo ingrijpend. Zeker nu blijkt, dat we een historische verandering, een systeembreuk, meemaken, die bepaald niet in het voordeel van lokale en regionale overheden uitpakt. Maar het hardst getroffen worden de huurders. Enkele citaten:

Stenen
“Een belangrijk deel van het corporatievermogen zit in stenen of in leningsverplichtingen vast. Onverwachte grepen uit en aanslagen op de kas (zoals de reeks van overheidsheffingen uit de afgelopen jaren en de solidariteitsheffingen (Vestia, WSG) in de corporatiesector) hebben ook daardoor grote, zeer ingrijpende, gevolgen voor de kasstromen van de corporaties. Grootscheeps bezuinigen wordt dan het adagium en dat kan gegeven de structuur van de financiële huishouding bij de corporatie substantieel alleen door samenwerking en door kostenreductie op de bedrijfsvoering. Te voorspellen valt dan ook dat de stroom aan ontslagen bij corporaties (met de gevolgen) voor de gemeentelijke uitkeringen voorlopig nog niet is uitgewoed. Daarnaast is een golf aan samenwerkingsprojecten en fusies te verwachten, waarbij
het expliciete doel is om via grootschaligheid tot kostensynergie in de backoffice te komen. Overigens zijn er al (te veel) voorbeelden van corporaties die frontofficekantoren sluiten om ook daar in de kosten te kunnen snijden.”

Zwaarste klappen
“De systeembreuk in de corporatiesector is een feit. De corporaties worden financieel en kwalitatief uitgekleed en zijn veroordeeld tot een rol in de uitvoering van gemeentelijk beleid. Het toch nadrukkelijk gepropageerde ondernemerschap van woningcorporaties wordt weer naar het achterkamertje verbannen. En waar de laatste gemeentelijke woningbedrijven al 25 jaar geleden met een gemeentelijke zucht van verlichting werden opgeheven en toegelaten als zelfstandige woningstichtingen, lijkt het niet onaannemelijk dat de eerste ‘nieuwe’ gemeentelijke woningbedrijven zich binnenkort zullen aandienen. Uiteindelijk zijn alle tot gelding komende risico’s, direct of indirect, projectmatig of maatschappelijk, financieel te vertalen. Maar met name maatschappelijke risico’s, die ontstaan als uitvloeisel van bijvoorbeeld bovenstaande vragen, hoeven niet in euro’s vertaald te worden om aan te spreken. De zwaarste klappen zullen vallen op plekken waar negatieve antwoorden op bovenstaande vragen cumuleren, soms sluipend in de tijd, soms al snel …” Lees meer>

Bron: BNG Bank en VNG, 40e Jaargang, november/december, nummer 06, p 33

PRIMO Nederland en LINCM anagement organiseren in november vier expertbijeenkomsten over risico’s en kansen in de veranderende relatie tussen gemeenten en corporaties. Voorzitters zijn Rien Lammertink en Jan Kammeyer (Directeur Futura). Sprekers zijn onder andere Pim Vermeulen (ex-CEO BNG), Jan van der Moolen (ex-Directeur CFV), Gerard Erents (ex-Bestuursvoorzitter WSW en ex-interim bestuursvoorzitterVestia en Rochdale) en Staf Depla (wethouder Eindhoven, lid commissie-Dekker, ex-Tweede Kamer).