De vele kanten van eenzaamheid

Eenzaamheid wordt door PRIMO beschouwd als een publiek risico. Dit rapport verkent aard en omvang en geeft adviezen voor publiek risicomanagement en sturing op publieke waarden. Een citaat uit de inleiding van dit lezenswaardig rapport:

“De vele krantenberichten en grote campagnes in steden als Amsterdam en Rotterdam laten zien dat eenzaamheid de gemoederen bezighoudt. Opvallend vaak gaat het dan over eenzaamheid onder ouderen. De strekking is: eenzaamheid onder ouderen is een groot probleem dat om oplossingen vraagt en die oplossingen zijn er ook. De realiteit is dat eenzaamheid evenzeer onder andere leeftijden voorkomt. Vanwaar deze aandacht voor eenzaamheid van ouderen? Zijn het vragen en zorgen over veranderingen in de verzorgingsstaat die maken dat er meer over eenzaamheid van ouderen wordt nagedacht? Is het wat anders? En is er wel iets aan te doen?

De RVS begon zijn verkenning uit verwondering over het gemak waarmee eenzaamheid wordt beschouwd als een eenduidig probleem dat met passende maatregelen kan worden aangepakt. Eenzaamheid is complexer. Gaan we beter kijken, dan zien we dat eenzaamheid in alle levensfasen voorkomt. Ook wordt eenzaamheid vaak gezien als iets eendimensionaals: het heeft een negatieve connotatie en is onwenselijk. Nadere beschouwing laat zien dat eenzaamheid soms onvermijdelijk is, en nu en dan is alleen zijn zelfs onmisbaar. Deze vorm van eenzaamheid, of misschien beter alleen zijn, staat in de huidige tijd steeds meer onder druk.

In deze publicatie verkent de RVS deze spanning en onderzoekt hij of er mogelijkheden zijn om het lijden, als dat er is, te verzachten. Dat is allesbehalve een makkelijke opgave, het luistert nauw en vraagt om een benadering die rekening houdt met de situatie van de persoon. Het veelzijdige beeld dat verschijnt, maakt dat het niet werkt om eenzaamheid te bestempelen als een beleidsprobleem dat om een oplossing vraagt. In deze verkenning laat de RVS zien wat wel en wat niet kan en hoe fijnmazig interventies moeten zijn.”