FORTE Framework for Good Governance®

 

Focus: ‘De kunst van ontwerp én borging van besturing’.

PRIMO biedt dit kennisinstrument, wetenschappelijk gepubliceerd en als trademark geregistreerd:  praktisch, gedegen, snel, non-profit, onafhankelijk en voor haar leden per direct toegankelijk. Eerste inzet van het kennisinstrument is onderdeel van het PRIMO-lidmaatschap. Het kennisinstrument is een gecureerde en gestandaardiseerde vragenlijst met betrekking tot sturing en stuurkracht van uw vraagstuk. Veilig, vertrouwd, privacy gegarandeerd.

In tijden waarin elkaar fysiek treffen even niet of beperkt mogelijk is, in tijden van moeten handelen, in tijden waar kwalitijd en kwaliteit elkaar treffen, is het wel handig dat je als team snel en adequaat in staat bent de stuurkracht met betrekking tot het voorliggende vraagstuk te verkennen. Actor, waarde en object worden verbonden door dialoog en besluitvorming over de sturing.

Om te kunnen navigeren is de basis van succes: permanent met elkaar in verbinding blijven, kennis en inzicht delen (to the max) én op basis daarvan bijsturen.

Uw elementen van sturing

PRIMO heeft op basis van een survey onder publiek managers vijf kernelementen van sturing geïdentificeerd die voor een groot deel de bestuurskracht en het organiserend vermogen bij waardecreatie bepalen. Die kennis is gebundeld, wetenschappelijk gecureerd, onderbouwd en gepubliceerd en nu voorzien van een dashboard. De elementen:

  • Financiën en Compliance.
  • Oriëntatie op  en kennis van klant of doelgroep, de eigen gerichtheid op levering.
  • Rentmeesterschap, verbindend leiderschap en cultuur in het team.
  • Beschikbaarheid van tools, mensen en technieken om te leveren wat wij ons hebben voorgenomen.
  • Verbinding met omgeving en stakeholders in samenwerking, oriëntatie en vooral werkende contracten.
Uw vragen
  1. Wat denkt ons team nodig te hebben om te kunnen acteren en de opdracht tot een goed einde te brengen?
  2. Wat is de belangrijkste waarde (bv. project, planrealisatie, crisisaanpak, resilience, levering), die wij als team (actor) moeten leveren aan het object (burger, bedrijfsleven, samenleving, doelgroepen)?
  3. Wat wordt gezien als de grootste afwijking van of schade aan die waarde (risico) zoals wij nu werken of georganiseerd zijn?
  4. Wat drijft deze afwijking aan? Waar ligt de oorzaak (bv. gebeurtenissen, cultuur, leiderschapsstijlen, eigen vaardigheden van het team, externe trends of ontwikkelingen)?
  5. Wat is de kennis en het inzicht van elk teamlid over de elementen van sturing?
  6. Wat is het gezamenlijke beeld van het team: waar liggen verschillen, hoe is de spreiding, wat zijn de overeenkomsten?
  7. Wat concluderen wij nu als een team op basis van deze inzichten?
  8. Wat kunnen we met deze kennis direct oppakken om te verbeteren? Nu!
  9. Wat is vanaf morgen nodig om de sturing aan te scherpen?
Het meten van collectieve kennis is key bij hoge dynamiek: uw aanpak
  1. U heeft een vraag hoe uw team het voorliggende vraagstuk het best kan aanpakken.
  2. U mailt ons en ontvangt per direct een link naar FORTE®.
  3. U vraagt uw team (kan op zowel op naam, als anoniem) te scoren (10 minuten invultijd).
  4. Indien score compleet, u ontvangt dezelfde dag een overzicht met scores (hoog, laag, gemiddelde, mate van spreiding en deviatie, markante punten).
  5. U kunt het resultaat direct toepassen voor dialoog en besluitvorming.
PRIMO staat klaar voor U, 24/7

U kunt contact opnemen met Esther van Zijp. Indien u gebruik wil maken van een bredere inzet van FORTE® of u bent nog geen lid van onze vereniging, neem dan ook contact met ons op.

 

 

Foto: Michelle Lene Kruf

Rapport: Grote twijfel of risicomanagement voldoende is geactualiseerd

Aalt Klaassen, Dirk-Jaap Klaassen, Oscar Toebosch, Herbert Rijken

Waarom deze titel?

  • Uit het onderzoek blijkt grosso modo dat de respondenten doorgaans vinden dat er door de rvc voldoende aandacht wordt besteed aan risicomanagement.
  • Bij de vraag of er voor een aantal met name genoemde calamiteiten/risicogebieden draaiboeken zijn of moeten zijn, is de hoofdconclusie dat deze er voor nagenoeg alle genoemde gebieden beslist moeten zijn. Dat is de wenselijke situatie. De praktijk voor de meeste onderzochte risico’s is dat deze er niet in de gewenste mate zijn of soms zelfs afwezig. Maar tijdens de interviews bleek ook dat menig respondent, zowel commissaris, bestuurder als secretaris of internal auditor geregeld veronderstelde dat er een draaiboek was. Maar niet wisten hoe het stond met de actualiteit ervan. Ergo de vraag is of de aandacht voor risicomanagement niet primair een ‘papieren’ exercitie is.
  • Op grond van de uitkomsten van het belang van bepaalde risico’s bij de afzonderlijke benchmarks vragen wij ons af of de commissarissen, maar ook de bestuurders en internal auditors, wel voldoende open minded naar risico’s en risicomanagement kijken. We kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat bedrijfs- en sectorblindheid in combinatie met onvoldoende toekomstgericht kijken en onvoldoende ‘zelf-denken’ (dus niet zomaar de opvattingen van de buurman of de rvb overnemen) sommige risico’s ten onrechte bagatelliseren. Het betreft zowel de kans van voorkomen als ook de (mogelijke) gevolgen van het optreden van een risico.

Lees rapport

Legal Risk Management

Legal Risk Management in een veranderend landschap van zakendoen en compliance

We leven in een tijd van crisis. Of eigenlijk: crises, meervoud dus, want naast de coronacrisis met een mondiale economische recessie tot gevolg, kunnen we onze ogen niet sluiten voor de al langer bestaande klimaatcrisis en recentelijk is daar ook nog een sociale crisis bij gekomen, als gevolg van de tragische dood van George Floyd in de VS. In meer dan 3.900 steden wereldwijd vonden steunbetuigingen plaats aan de Black Lives Matter beweging, soms zelfs gepaard gaand met een heuse ‘beeldenstorm’ en werd de maatschappelijke discussie over discriminatie een hot topic.

Al deze crises hebben consequenties voor de wijze waarop bedrijven tegenwoordig zaken moeten doen en ze hebben geleid tot een veranderend spectrum van risico’s waar ondernemingen tegenaan lopen. Dit artikel bespreekt een aantal recente en belangrijke veranderingen van bedrijfsrisico’s waarop een adequaat Enterprise Risk Management (ERM) en als onderdeel daarvan Legal Risk Management –andere bedrijfsrisico’s zoals operationele, financiële, interne organisatie en omgevingsrisico’s worden niet besproken – zal moeten inspelen. Aan het slot wordt een overzicht gegeven van de wijze waarop dat zou kunnen gebeuren. Lees meer

Wat we kunnen leren van een crisis (spoiler: veel)

Paul ’t Hart

De wereld in crisis. De coronacrisis, de klimaatcrisis, de economische crisis. Door klimaatverandering worden samenlevingen steeds vaker geconfronteerd met natuurrampen. En toenemende polarisatie zorgt voor een wildgroei aan nieuwe -ismes: fascisme, terrorisme, radicalisme, populisme. Terwijl het ene land gebukt gaat onder een crisis, komt het andere land er juist sterker uit. Maar wat precies de succesformule is – of juist het ‘recipe for disaster’ – is nooit helemaal helder. Bovendien is er in de academische wereld maar weinig bekend over hoe samenlevingen omgaan met crises en welke lessen we uit deze ervaringen kunnen trekken. Lees meer

Veranderingen in toekomstige coronamaatregelen

Kritische experts: ‘Het moet in het vervolg anders met de coronamaatregelen’

Rinke van den Brink

Experts van uiteenlopende achtergrond nemen vandaag deel aan een ‘experttafel’ over de effecten van lockdownmaatregelen. Het projectteam Lessons Learned van het ministerie van Volksgezondheid (PRIMO: brief ministerie VWS ) wil weten welke onderdelen daarvan behouden moeten blijven en wat volgens hen anders moet om een tweede golf van besmettingen in het najaar te voorkomen of beperkt te houden. In totaal komen er tien van deze experttafels met zo’n tachtig deskundigen. Lees meer

Richtlijnen op Kwaliteits- en Risicomanagement

Zekering van Resilience van Publieke Organisaties met Kwaliteits- en Risicomanagement

Europese Online Cursus

De Covid-19 crisis heeft het gebrek aan kwaliteits- en risicomanagement in veel publieke organisaties in Europa blootgelegd. PRIMO en KDZ hebben daarom besloten de krachten te bundelen in het aanbieden van een gedegen training met richtlijnen om publiek bestuur en management te stimuleren richting duurzaamheid en resilience, specifiek gericht op mogelijke toekomstige crises.

De samenwerking van PRIMO als leidend Europees netwerk van experts op het gebied van publiek risicomanagement en KDZ als leidend Europees centrum van experts op het gebied van kwaliteitsmanagement en CAF (Common Assessment Framework) maken het mogelijk te komen met out-of-the-box benaderingen voor verdere ontwikkeling van organisaties in the publieke sector. De opleiding zekert een toegevoegde waarde en biedt grote voordelen voor de deelnemers.

Lees meer en schrijf u in

Public Risk Forum #6

Public Risk Forum #6: PRIMO Onderwijs en ‘Erkend Risicoadviseur’

Elke twee weken houden wij op woensdag een digitaal overleg voor leden. Per bijeenkomst één onderwerp. Eén uur. De lijnen zijn altijd open vanaf 11:00 uur, voor klankbord of advies. Op woensdag 22 juli 2020 agendeerden wij twee onderwerpen.

PRIMO/KDZ leergang Kwaliteit & Risico
Jack Kruf en Harrie Scholtens van en namens PRIMO gaven een toelichting op het gezamenlijke initiatief van PRIMO en KDZ. PRIMO mag bij de lezers van deze site bekend worden verondersteld. KDZ (Zentrum für Verwaltungsforschung) is een oorspronkelijk initiatief van de Vereniging van Oostenrijkse Steden en is nu Internationaal actief met als inzet de verbetering van het openbaar bestuur in Europa. KDZ acteert op dat gebied ook voor de Europese Commissie op de Balkan.

In de tweede helft van dit jaar (vanaf eind september) zullen een drietal digitale modules worden aangeboden waarin het Kwaliteitsmodel CAF (Common Assessment Framework) en Risicomanagement bij elkaar worden gebracht en waarbij aandacht zal worden besteed hoe in deze setting omgegaan kan worden met “Climate Change”. In de eerste module zal het Risicomanagement centraal staan. In de tweede module komt Climate Change aan de orde en de derde module zal zich richten op hoe de problematiek kan worden benaderd vanuit het perspectief van de eigen persoonlijke stijl, vaardigheden en kennis.

Het programma zal Europa-breed worden aangeboden om uitwisseling van benaderingen, in diverse Europese landen, mogelijk te maken. De presentaties zullen in het Engels worden verzorgd. Er zal worden getracht de break-out teams de gelegenheid te geven te discussiëren in de eigen taal, waarbij wordt uitgegaan van Engels, Duits en Nederlands.

De deelnemers aan het Public Risk Forum kwamen tot de conclusie dat een dergelijke opleiding in een behoefte kan voorzien, waarbij wel de insteek naar de doelgroep van groot belang is. Geconcludeerd is namelijk ook dat deze integrale benadering met name op management- en bestuursniveau nogal eens ontbreekt. Uitgangspunt is dan ook om in te steken op het niveau van het hogere management bij decentrale overheden.

Naar een ‘Erkend Risicoadviseur’ in het publieke domein? 
Het onderwerp werd door Ed Mallens van de gemeente Rotterdam/NEN om het nieuwe initiatief van NEN te bespreken in het licht van risicomanagement in de publieke sector. Het NEN heeft een platform Erkend Risico-adviseur opgezet, dat zich met name richt op het bedrijfsleven. De deelnemers aan het Forum hebben hiervan kennisgenomen en zijn tot de conclusie gekomen dat een dergelijk initiatief ook voor de publieke sector een welkome aanvulling zou kunnen zijn.

Geconcludeerd is dan ook dat PRIMO hierin een sturende en leidinggevende rol zou kunnen vervullen. Het Public Risk Forum geeft het bestuur van PRIMO mee om dit op te pakken en te bespreken of dit in internationaal verband kan worden opgepakt.

Volgende bijeenkomst
Het volgende Public Risk Forum vindt plaats op woensdag 2 september 2020 om 11:30 uur (members only).

Risicomanagement tijdens Corona

Risico’s managen in Coronotijd vergt lef, zelfkennis en openheid

Advertorial geplaatst in Financieel Dagblad begin juli 2020.

De risicomanager van nu valt op door durf, onbevangenheid, mensenkennis en verbindend vermogen. Juist in een COVID-19-pandemie stellen deze kwaliteiten hem in staat risico’s te managen en organisaties veerkrachtiger te maken. Vijf risicoleiders – en leden van de Raad van Advies voor de executive deeltijdmaster Risicomanagement van Universiteit Twente – delen hun inzichten.

Ron de Wit, brandweercommandant en operationeel leider veiligheidsregio Twente: ‘Vooruitgang schept nieuwe risico’s. Door toenemende complexiteit en interconnectiviteit voldoen vaste protocollen niet meer. Risico- en crisismanagement smelten samen. Je koopt geen miljoenen mondkapjes in voor het geval dat. Wat wel vooraf kan is scenario’s beoordelen. Wat hebben we over voor welke maatregelen?’

Jack Kruf, directeur Public Risk Management Organisation Nederland: ‘De coronacrisis laat zien dat risicomanagement niet volwassen is: het risico van een pandemie was bekend, maar we negeerden het. Risicomanagers staan te boek als pessimisten. Gelukkig is er een rebranding gaande, met termen als succesmanagement, waardecreatie. Dat baant de weg voor meer durf om risicoscenario’s uit te werken. Opener discussies met méér stakeholders. Een dynamischersamenspel van controleren én innoveren. En minder kans op bestuurlijk falen als gevolg van wel weten, maar niet doen.’

Stef Hoffman, Chief Information Security Officer Philips:‘Voor succes zijn twee soorten mensen nodig: iemand die het doel aangeeft en iemand die obstakels verwijdert en de succeskans vergroot. De succesmanager moet eerlijk en open-minded het onmogelijke voor mogelijk houden en de organisatie of samenleving erop voorbereiden. Dáár liggen kansen – ook om een tweede golf coronabesmettingen het hoofd te bieden.’

Marlies Ypma, Executive Coach en Programmaleider Risicomanagement, Rijksoverheid: ‘In een organisatie met een heldere, gedeelde missie en waarden en een sterke teamgeest zijn tijdens een crisis de beslisvaardigheid en veerkracht – resilience –groot. Voor langdurige veerkracht hebben organisaties lef nodig om scenario’s te verkennen en tegenspraak te organiseren. Ontbreken die zaken, dan helpen de beste protocollen en de ruimste middelen niet.’

Gea Kolk, senior consultant ingenieursbureau Movares: ‘COVID-19 schept ook kansen. Minder verkeer betekende meer ruimte voor grote infrastructurele projecten. De beddenfabrikant ging mondkapjes maken. Risico’s managen is: die flexibiliteit creëren vóór de crisis. Investeer in buffers, brede inzetbaarheid, diversiteit aan kennis en vaardigheden. Beloon lef en creativiteit. Risicomanagers bouwen drempels, maar ook veerkracht en robuustheid.’

DE MASTER RISICOMANAGEMENT, EEN DEELTIJDOPLEIDING VOOR PROFESSIONALS, BEGINT IN SEPTEMBER. Meer weten? UTWENTE.NL/PLD

De ezel, de steen, en de risicomanager

Rob van Erp en Wim Pauw 

Troje, Breda, en nu corona. Laat risicomanagement niet beheersen door het verwachte ongebeurde, maar door het onverwachte gebeurde. Agamemnon staat op de top van een heuvel voor zijn koninklijke tent, in de verte kan hij de door hem belegerde stad Troje zien. Hij is moe van de jarenlange strijd van Grieken tegen Trojanen. Lees meer

 

Financiele analyses corona-effect op gemeenten

Eerste analyses corona-effecten op financiën gemeenten: divers beeld, veel posten nog PM

Tjerk Budding, Erwin Ormel, Rochelle Bremmer, Marleen Muller en Pim van Tatenhove | BMC en Zijlstra Center

Grote onzekerheid Openbare Financiën door corona

Er is grote onzekerheid over de financiële gevolgen van de coronacrisis en de economische ontwikkeling. Dat geldt niet alleen voor de Rijksbegroting, maar ook voor de financiën van gemeenten en provincies. Inmiddels er sprake van een forse economische krimp, die nu nog gecompenseerd wordt door een compensatiepakket van het Rijk. Of dit effect van korte duur zal zijn of langere tijd zal doorwerken, is nog onzeker en mede afhankelijk van de vraag of er straks sprake zal zijn van een tweede pandemie. De gemeenten zijn nu volop bezig om de effecten van de afgelopen maanden in kaart te brengen en een inschatting te maken van wat de komende periode op hen af komt. BMC ontwikkelde samen met de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) de Corona Monitor, waarmee inschattingen van gemeenten worden geanalyseerd.

Eerste analyses geven wisselend beeld

Lagere opbrengsten uit toeristenbelasting, tegenvallende parkeeropbrengsten, maar ook kosten van zorg-, welzijns-, culturele instellingen en (sport)verenigingen, die onzeker zijn over hun financiële toekomst. Gemeenten hebben te maken met grote gevolgen van de coronacrisis. Samen met het Zijlstra Center van de Vrije Universiteit voert BMC een analyse uit van de rapportages die de gemeenten naar buiten hebben gebracht (Corona Monitor). Inmiddels zijn de rapportages van ruim 60 gemeenten geanalyseerd. De onderzochte gemeenten zijn goed voor ruim 43% van de totale gemeentelijke uitgaven. De analyses van de Nederlandse gemeenten over de ingeschatte corona-effecten zijn divers. Waar de ene gemeente rapporteert aan de hand van een uitgebreide monitor, volstaat een andere gemeente nog met globale overall inschatting. Lees meer

Inschrijven voor onze Nieuwsbrief

Op de hoogte blijven voor alles rondom PRIMO & ontwikkelingen op het gebied van Risico Management? Schrijf dan in voor onze Nieuwsbrief.

© All rights reserved.
PRIMO.

Informatie voor leden

Volg ons

Voor leden