Tjerk Budding, Erwin Ormel, Rochelle Bremmer, Marleen Muller en Pim van Tatenhove | BMC en Zijlstra Center Grote onzekerheid Openbare Financiën door corona Er is grote onzekerheid over de financiële gevolgen van de coronacrisis en de economische ontwikkeling. Dat geldt niet alleen voor de Rijksbegroting, maar ook voor de financiën van gemeenten en provincies. Inmiddels er sprake van een forse […]
2020
Gemeenten werken zelf financiële tekorten jeugdhulp in de hand
Wim Groot Gemeenten zouden in plaats van hun hand op te houden bij het kabinet, de hand in eigen boezem moeten steken. Veel van de financiële problemen die ze hebben in het sociaal domein zouden opgelost zijn als een einde wordt gemaakt aan het ‘open armen’- en ‘open huis’-beleid en aan de bovenwettelijke regelingen. Lees meer
Compliancebeleid internationaal implementeren: de succesfactoren
Ernst-Jan Mante en Gaby van den Berkmortel Het lukt ondernemingen niet altijd om beleid om te zetten in werkbare kaders. Vaak komt men er pas achteraf achter dat het beleid niet wordt uitgevoerd zoals het bedoeld is. Dikwijls gaat hier een incident aan vooraf, of een aanwijzing van een toezichthouder. Organisaties die internationaal opereren hebben daarnaast nog een uitdaging: er […]
Risicomanagement van complexe informatie? Houd het simpel.
Niels Huijpen Hoe waarborg je de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van informatie? In mijn werk kom ik bij vele soorten organisaties over de vloer. Groot en klein, complex of simpel, politiek gevoelig of juist recht door zee. Al deze verschillende organisaties hebben één ding gemeen: ze nemen risico’s, want dát is ondernemen! Lees meer
Public Risk Forum #5: Digitalisering en de nieuwe rol van de risicomanager
Op 8 juli 2020 vond de vijfde online discussie plaats van het Public Risk Forum, het platform voor dialoog en kennisuitwisseling van PRIMO. Leden van dit forum hebben van gedachten gewisseld over de digitalisering en de nieuwe rol van de risicomanager. Vooraf zijn de onderstaande vragen geformuleerd voor de te voeren gedachtewisseling: Wat zijn de ervaringen onder de leden met risicomanagement […]
Paragraaf weerstandsvermogen van gemeenten – I
Peter B. Boorsma Houden Nederlandse grensgemeenten rekening met risico’s die afkomstig zijn van buitenlandse grensgemeenten? Het voorschrift van een risico-/weerstandsparagraaf bestaat ondertussen bijna 25 jaar. Voldoende reden om de weerstandsparagraaf (WP) onder de loep te nemen, betoogt Peter Boorsma. Deel 1 van een vierluik. In deel 1 worden na de inleiding de opzet van het onderzoek en de steekproef besproken. Vervolgens wordt antwoord gegeven […]
Beveiligingslek Citrix
De Onderzoeksraad voor Veiligheid start een onderzoek naar het beveiligingslek in de software van Citrix dat in december 2019 bekend werd. Bij het onderzoek kijkt de Raad met name naar de aanpak in de maanden na de ontdekking van het beveiligingslek. De Raad zal daarbij bijzondere aandacht geven aan de governance van digitale veiligheid in ons land. Welke partijen, publiek […]
Wethouder Zoetermeer: ‘Ollongren is spookrijder’
Zoetermeer is laaiend op het kabinet. Dat wil maar niet inzien hoe hoog de financiële nood van gemeenten is. ‘Omdat het kabinet gemeenten niet voldoende geld wil geven, gaan gemeenten kapot’, stelt wethouder Marc Rosier (financiën, VVD). Lees meer
Public Risk Forum #4: Het financiële advies van de risicomanager
Public Risk Forum 4, woensdag 24 juni 2020. Op deze dag vond de vierde online discussie plaats van het Public Risk Forum, het platform voor dialoog en kennisuitwisseling van PRIMO. Leden van dit forum hebben van gedachten gewisseld over nut en noodzaak van een financieel advies van de risicomanager. Reden van dit onderwerp ligt in de recente publicaties, die duiden […]
Position Paper voor het AO Financiële Verhoudingen
De VNG informeert de Tweede Kamer in een position paper over de financiële zorgen van gemeenten. Dit met oog op het algemeen overleg Financiële Verhoudingen op 2 juli aanstaande. In het position paper gaan we dieper in op de financiële problemen van gemeenten. We tonen aan dat de financiële positie onhoudbaar wordt. Het is onze belangrijkste zorg dat onze inwoners […]
De 6 stappen van soft controls in risicomanagement
Anouk Bekker. In risicomanagement ligt de focus veelal op hard controls: de tastbare, harde elementen in een organisatie zoals structureren, systemen, procedures en protocollen. Een goed begin, maar organisaties die écht grip willen krijgen op risico’s, hebben ook aandacht voor de zachtere elementen, ofwel soft controls. Lees meer
Kwetsbaarheid en veerkracht
WRR-reflecties op de langetermijngevolgen van de coronacrisis. De COVID-19 pandemie heeft zeer grote maatschappelijke, politieke en economische gevolgen die we nog lang zullen voelen. De kans is groot dat deze crisis leidt tot veranderingen in hoe we de wereld begrijpen en welke keuzes we als samenleving maken. De Nederlandse samenleving staat dus voor de uitdaging om te behouden wat goed […]
Samenspel tussen Kamerleden, kabinet en ambtenaren moet beter
Ongevraagd advies Raad van State over ministeriële verantwoordelijkheid Uitleggen wat de overheid doet en waarom ze doet wat ze doet: het is belangrijker dan ooit. Of het nu gaat om de veiligheid van de Stint, de cijfers over zware criminaliteit onder asielzoekers, de zeventig burgerdoden in Irak, het uitkeren van de kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst of, nog recenter, de vraag […]
‘Afrekencultuur verlamt politiek’
Martin Kuiper Oordeel Raad van State De Raad van State oordeelt hard over de dynamiek tussen ministers, ambtenaren en de Kamer. Die pakt te vaak averechts uit. Ministers informeren het parlement steeds slechter over dossiers, vaak uit angst voor politieke complicaties. Maar ook de Tweede Kamer schiet tekort en is soms meer bezig met ‘scoren’ dan met het daadwerkelijk controleren […]
Het openbaar bestuur voorbij Corona
Onder wetenschappers en bestuurders bestaat ruim drie maanden na het begin van de lockdown enerzijds tevredenheid over de slagkracht van het openbaar bestuur en anderzijds zorg over de democratie en rechtsstaat. Dat komt naar voren in deze Reader die Raad voor het Openbaar Bestuur heeft samengesteld. Hierin staan meer dan dertig korte reflecties van wetenschappers en bestuurders op de invloed […]
Public Risk Forum #3: Onderwijsbehoefte en de Kaleidoscope
Op deze dag vond de derde online discussie plaats van het Public Risk Forum, het platform voor dialoog en kennisuitwisseling van PRIMO. Leden van dit forum hebben van gedachten gewisseld over de onderwijsbehoefte op het gebied van risicomanagement en het mogelijk gebruik van de (eigen) PRIMO Kaleidoscope ‘Publieke waarden en risico’s’. Allereerst is van gedachten gewisseld over waar op dit moment in […]
Change is here to stay – 5 essentiële principes voor succesvol besturen in crisistijd
Alinda van Bruggen Sinds het uitbreken van de Corona-pandemie bevinden we ons in een nieuwe werkelijkheid. Een werkelijkheid die we nog maar beperkt kennen en doorgronden. Maar waarbij één ding wel zeker is: er komt nog meer in beweging dan we nu kunnen voorzien. De fase van de acute crisis is voorbij, gelukkig, maar daarmee wordt het niet in alle […]
Tweede internationale richtlijn voor klimaatadaptatieplanning gepubliceerd
In mei 2020 is de ISO TS 14092 voor klimaatadaptatieplanning gepubliceerd. Dit is de tweede richtlijn in een reeks van standaarden voor klimaatadaptatie die door ISO wordt ontwikkeld. Vanuit Nederland wordt aan de ontwikkeling van deze normenserie bijgedragen door de NEN-commissie voor klimaatadaptatie. Lees meer Hiermee sluit ISO/TS 14092 goed aan bij de Nederlandse aanpak van risicodialogen gebaseerd op stresstesten […]
Over de snel groeiende schuldenberg
Stefan Lundbergh in gesprek met evolutionair econoom Dirk J Bezemer. Over de korte en lange termijn gevolgen van de coronacrisis en de rol van de nu zeer snel groeiende schuldenberg. “We zien een verschuiving waarin de schuldeiser steeds meer een aandeelhouder wordt.” Lees meer PRIMO agendeerde in 2019 de financiële huishouding van de overheid in relatie tot voorliggende opgaven en […]
Als oude waarden wankelen
Piet van Mourik Wat corona leert is dat oude waarheden wankelen. Zo worden grondrechten in a split second afgenomen, autonoom denken vervangen door verplichte nutteloze muilkorfjes en in Guernsey zitten aandeelhouders van buitenlandse concerns van onze belastingcenten likkebaardend hun nieuwe zeiljacht uit te zoeken. Dat is wel even schrikken. Een overheid die normaal gesproken bedwelmd wordt door een heilige ideologie […]
Paape over risicomanagement: “Mensen gaan te snel met de stroom mee”
Hoe zet je risicomanagement in om de kwaliteit van de organisatie te versterken? Prof. dr. Leen Paape, professor Corporate Governance en voorzitter van het Corporate Governance Instituut bij Nyenrode Business Universiteit, is een autoriteit op het gebied van risicomanagement en management control. Hij geeft antwoord op deze en andere vragen. Lees meer
Racisme en risicomanagement
Manu Steens Corona heeft lang het nieuws zwaar gedomineerd, maar nu is het er weer helemaal: racisme. De situatie in de USA met de dood van George Floyd haalt het oeroude probleem van racisme weer helemaal naar boven. In dit geval ontwikkelde de individuelee situatie zich tot een nationaal probleem waarop zelfs hooggeplaatste functionarissen, zoals de president, geen goede reactie […]
Meicirculaire 2020: bevriezing accres en incidenteel steunpakket gemeenten
Erwin Ormel De meicirculaire die vlak voor het Pinksterweekend werd uitgebracht, is er één in bijzondere tijden. Waar normaal gesproken de meicirculaire de basis vormt voor de begrotingsopstelling van het volgende jaar, zorgt de Coronacrisis ervoor dat de financiële perspectieven onzeker zijn. Een lichtpuntje in donkere tijden: Voor de komende jaren wordt een hogere algemene uitkering voorzien… Voor de komende […]
Risicomanagement is een hoofdzaak
Rob van Erp en Wim Pauw Coronarisico’s waren voorspelbaar. Daarom moet risicomanagement tot de kern van bedrijfsvoering horen. Afweging van mogelijke negatieve gebeurtenissen in de toekomst en hoe daarop te anticiperen, dat is risicomanagement. Dat wordt al heel lang gedaan. Het vak van risicomanagement is volgens de meeste bronnen ontstaan in de verzekeringsbranche. De eerste soort verzekeringen komen we zelfs […]
Public Risk Forum #2: Risicomanagement: systemen en software
Op deze dag vond de tweede online discussie plaats van het Public Risk Forum, het platform voor dialoog en kennisuitwisseling van PRIMO. Leden van dit forum hebben van gedachten gewisseld over hun ervaringen met systemen en -software inzake risicomanagement. Het was een levendige discussie aan de hand van een door PRIMO verzorgde inleiding met een overzicht van de meest gehanteerde systemen en software, […]
Hoe krijg je meer aandacht voor risicomanagement?
Geert Haisma Hoe krijg je meer aandacht voor Risicomanagement? Maak het onderdeel van Performance Management! De aanpak is vergelijkbaar en ze vullen elkaar perfect aan. Er ontstaat door de integratie een robuuster management systeem. Lees meer
De werkelijkheid is te complex om in dashboards te vangen
Femke de Vries ‘Navigeren in de mist’ was het voor het kabinet de afgelopen maanden, volgens premier Mark Rutte. Honderd procent van de beslissingen nemen met vijftig procent van de informatie. Maar dankzij het nieuwe coronadashboard, met gegevens over besmettingen en drukte in steden en parken, zo vertelde vicepremier Hugo de Jonge, kunnen we nu remmen en gas geven wanneer het […]
‘Niemand zit te wachten op een extra baas’
Gemeenten kunnen complexe problemen in het sociaal domein niet in hun eentje oplossen. De veranderende samenleving vraagt om organisatienetwerken, betoogt hoogleraar Patrick Kenis. Maar dat is wel even iets anders dan ‘gewoon’ samenwerken. Lees meer
Scenariodenken en Memento Futuri
Cardano: Whitepaper Memento Futuri Scenario’s helpen bij het creëren van een robuustere beleggingsportefeuille die ook nog eens sneller reageert op signalen. Scenariodenken maakt mens en organisatie slagvaardiger. Daarmee is scenariodenken hét antwoord op de fundamentele onzekerheid in de financiële wereld. Dat concludeert Theo Kocken, hoogleraar Risk Management en CEO van Cardano, in zijn whitepaper Memento Futuri over nut en noodzaak […]
Public Risk Forum #1: Covid-19 en de top 10 van publieke risico’s
Op deze dag vond de eerste online discussie plaats van het Public Risk Forum, het platform voor dialoog en kennisuitwisseling van PRIMO. Leden van dit forum hebben van gedachten gewisseld over de invloed van de huidige Coronacrisis op de beleving van risicomanagement in hun organisaties in het algemeen en op de top 10 van risico’s in het bijzonder. Het beeld […]
Masterclass 4. Netwerken & Allianties
Op de Campus van de Universiteit Tilburg vindt op vrijdag 25 september 2020 de 4e Masterclass plaats van de Leergang ‘Resultaat in tijden van transitie’. In deze masterclass staan netwerken en allianties centraal die door de dynamiek van de transities vaak herijkt worden. Hoe kun je komen tot gemeenschappelijke waardecreatie en geef je vorm aan partnerships? Hoe stuur je op netwerken binnen […]
Sturen in de mist
Cees Vermeer Voor de uitvinding van radar gebruikten we de misthoorn om te kunnen sturen in de mist. Vanaf de wal en vanaf schepen klonk om de zoveel tijd een diepe lage toon om aanvaringen te voorkomen. Het is één van de manieren om te sturen in een organisatie waar we op afstand van elkaar werken. Een misthoorn is echter […]
Breda: begrotingsproces 2021 in fasen
Dirk de Groot Niets gebeurt zonder risico, maar zonder risico gebeurt er niets. Risicomanagement is alles behalve saai en houdt gemeenten nu behoorlijk bezig. Ik mocht er wat over zeggen in Binnenlands Bestuur. Lees meer
Europa onderschatte de corona-uitbraak tot die hard toesloeg
Rinke van den Brink Europese infectieziektebestrijders maakten zich twee dagen voordat Italië hard getroffen werd door de corona-uitbraak, nog amper zorgen over de risico’s die Europese landen liepen door het nieuwe coronavirus. Dat blijkt uit de notulen van een vergadering van het Advisory Forum van het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) in Solna, een voorstad van Stockholm. Lees meer